Ghi chú của biên tập viên: Tiếng nói đầu tiên của CGTN cung cấp bình luận tức thì về những câu chuyện nóng hổi. Chuyên mục làm rõ các vấn đề mới nổi và xác định tốt hơn chương trình nghị sự tin tức, đưa ra quan điểm của Trung Quốc về các sự kiện toàn cầu mới nhất.
BRICS chào đón thành viên thứ 11 vào đầu năm nay: Việc đưa Indonesia trở thành một nhà lãnh đạo khác của các nước Nam bán cầu và là nền kinh tế lớn nhất trong Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á mang lại sức nặng mới cho sức hấp dẫn của khối.
Các nước BRICS hiện có khoảng 3,3 tỷ người, tức là hơn 40% dân số toàn cầu, trong khi các nền kinh tế BRICS chiếm khoảng 37,3% tổng sản phẩm quốc nội toàn cầu dựa trên sức mua tương đương. Trong khi đó, các nền kinh tế G7 chiếm khoảng 28,4%.
Năm 2001, nhà kinh tế học Jim O’Neill của Goldman Sachs đã xuất bản một bài báo thay đổi cuộc chơi chi tiết cách bốn nền kinh tế mới nổi – Brazil, Nga, Ấn Độ và Trung Quốc – được thiết lập để định hình lại nền kinh tế toàn cầu trong những năm tới. Sau đó, hội nghị thượng đỉnh các nhà lãnh đạo BRIC khai mạc tại Yekaterinburg của Nga vào năm 2009 tuyên bố: “Đối thoại và hợp tác của các nước BRIC không chỉ có lợi cho lợi ích chung của các nền kinh tế thị trường mới nổi và các nước đang phát triển, mà còn xây dựng một thế giới hài hòa hòa bình lâu dài và thịnh vượng chung”. Theo nhiều cách, cơ chế BRICS đã hoàn thành sứ mệnh đó kể từ đó.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã đưa ra khái niệm hợp tác “BRICS lớn hơn” cho khối này trong bài phát biểu của ông tại hội nghị thượng đỉnh các nhà lãnh đạo năm ngoái ở Kazan, Nga, khi khối này chứng kiến sự mở rộng lớn của các quốc gia thành viên. Ông đề nghị khối bắt tay vào nhiệm vụ xây dựng mình thành “một kênh chính để tăng cường đoàn kết và hợp tác giữa các quốc gia Nam bán cầu và là đội tiên phong để thúc đẩy cải cách quản trị toàn cầu” bằng cách tập trung vào năm lĩnh vực công việc: an ninh, đổi mới, phát triển xanh, quản trị toàn cầu và giao lưu nhân dân.
Khi Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường chuẩn bị bắt đầu chuyến đi đến Rio de Janeiro để tham dự hội nghị thượng đỉnh các nhà lãnh đạo năm nay, cộng đồng quốc tế cần được nhắc nhở rằng sự hợp tác “BRICS lớn hơn” đang trở nên phù hợp hơn với thế giới của chúng ta ngày nay.
Các nước BRICS đã tìm cách thiết lập một mặt trận thống nhất về các quan điểm kinh tế mới nổi trong các thể chế đa phương và đã cố gắng hỗ trợ nhiều hơn cho các nền kinh tế này, đặc biệt là về các vấn đề mới quan trọng như khí hậu và trí tuệ nhân tạo. Năm 2015, khối này thành lập Ngân hàng Phát triển Mới, hay NDB, một công ty cho vay phát triển đa phương có trụ sở tại Thượng Hải, đã tài trợ cho nhiều dự án khác nhau, từ tăng năng lực vận chuyển khí đốt tự nhiên hóa lỏng ở Trung Quốc đến hiện đại hóa hệ thống đường sắt vận chuyển hàng hóa ở Nam Phi. Trong lịch sử mười năm của mình, NDB đã phê duyệt các khoản vay cho khoảng 120 dự án trị giá khoảng 40 tỷ đô la Mỹ.
Bất chấp những cảnh báo về suy thoái từ các nhà kinh tế, nền kinh tế lớn nhất thế giới hiện đang ăn mừng sự kiện thuế quan của chính mình trong khi tạo ra sự không chắc chắn lớn và sự sụt giảm lớn về niềm tin của thị trường trên toàn thế giới. Do đó, các nền kinh tế BRICS thậm chí còn cấp bách hơn để tiến lên và tăng cường thúc đẩy chủ nghĩa đa phương. Và với nhiều tài trợ hơn cho các dự án phát triển của các quốc gia thành viên bằng nội tệ, các cơ quan như NDB có thể mang lại những bổ sung hữu ích và đáng tin cậy cho hệ thống đô la bấp bênh.
Với nhiều thành viên được bao gồm và trải rộng ở nhiều khu vực hơn trên thế giới, không thể tránh khỏi cơ chế BRICS, ban đầu là một nền tảng quản trị toàn cầu, đảm nhận nhiều trách nhiệm hơn, đặc biệt là trong lĩnh vực an ninh. Về cuộc khủng hoảng Ukraine, Trung Quốc, Brazil và các quốc gia có cùng chí hướng khác ở Nam bán cầu đã thành lập nhóm “Những người bạn vì hòa bình” vào năm 2024 để nỗ lực chấm dứt cuộc chiến ở Ukraine. Sự đồng thuận sáu điểm do Trung Quốc và Brazil trình bày về cuộc khủng hoảng Ukraine trong cùng năm đã giành được sự ủng hộ của hàng chục quốc gia Nam bán cầu.
Thêm vào cuộc khủng hoảng Ukraine, cuộc chiến Israel-Hamas vẫn đang diễn ra trong khi lệnh ngừng bắn Israel-Iran vẫn còn mong manh. Điều làm cho mọi thứ trở nên bi thảm hơn là cuộc tranh luận quốc tế hiện nay hầu như không tập trung vào việc tôn trọng chủ quyền của một quốc gia, cũng như hàng triệu thường dân thiệt mạng trong các cuộc chiến. Với các bên liên quan quan trọng trong khu vực như Ai Cập, UAE và Ả Rập Xê Út trong khối, cơ chế BRICS nên và có thể giúp mang lại sự ổn định hơn cho các vấn đề an ninh Trung Đông.
BRICS chắc chắn là nền tảng quan trọng nhất cho sự đoàn kết và hợp tác giữa các thị trường mới nổi và các nước đang phát triển trên thế giới hiện nay. Điều quan trọng là các tổ chức đa phương, chẳng hạn như BRICS, phải phát triển và định vị lại bản thân dưới địa chính trị toàn cầu luôn thay đổi. Thế giới ngày nay kêu gọi “BRICS lớn hơn”, và bằng cách đổi mới sứ mệnh của mình, cơ chế BRICS sẽ tiếp tục phát triển.
