Với đặc thù hoạt động liên tục và di chuyển với tốc độ thấp, xe buýt điện đang trở thành xu hướng và ngày càng được ứng dụng nhiều tại các thành phố lớn trên thế giới nhằm nâng cao chất lượng không khí đô thị.
Xu hướng phát triển xe buýt điện
Ô nhiễm không khí và khí thải từ các phương tiện giao thông đang ngày càng được quan tâm trên phạm vi toàn cầu. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) ước tính ô nhiễm không khí là thủ phạm gây ra cái chết của 7 triệu người mỗi năm, và 90% dân số thế giới đang phải hít thở bầu không khí kém chất lượng.
Từ khói mù bao phủ khắp các thành phố cho đến nồng độ bụi trong các gia đình, ô nhiễm không khí đang làm gia tăng tỷ lệ tử vong của các bệnh như đột quỵ, bệnh tim, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, ung thư phổi và nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính.
Tại châu Á, cùng với việc quá trình đô thị hóa diễn ra nhanh chóng trong vòng vài thập kỷ qua, chất lượng không khí cũng giảm với tốc độ tương tự. Ô nhiễm không khí ở khu vực châu Á – Thái Bình Dương không chỉ là một nguy cơ lớn đối với sức khỏe mà còn có tác động tiêu cực tới môi trường và sản lượng nông nghiệp.
Một ước tính của WHO cho biết 60.000 người Việt Nam tử vong trong năm 2016 vì các bệnh liên quan đến ô nhiễm không khí. Báo cáo Môi trường Quốc gia năm 2013 của Bộ Tài nguyên Môi trường cho biết các nguồn gây ô nhiễm không khí chủ yếu ở Việt Nam bao gồm hoạt động giao thông, sản xuất công nghiệp, xây dựng và dân sinh rồi đến việc chôn lấp chất thải.
Tại hai đô thị lớn là Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh, do hệ thống tàu điện chưa đi vào hoạt động nên phương tiện giao thông công cộng được khuyến khích sử dụng là xe buýt. Phần lớn đội xe buýt ở 2 thành phố này sử dụng dầu diesel và do đặc thù công việc – chạy liên tục cả ngày ở dải tốc độ thấp – xe buýt trở thành đối tượng hoàn hảo để áp dụng công nghệ theo hướng giảm ô nhiễm môi trường, an toàn, thân thiện với hành khách.
Các thành phố lớn trên thế giới cũng quan tâm đến hệ thống xe buýt của họ và đã thử nghiệm những chiếc xe buýt điện thay cho phương tiện sử dụng dầu diesel truyền thống. Thâm Quyến là thành phố tiên phong trong việc này, thủ phủ công nghệ của Trung Quốc đã hoàn thành chuyển đổi toàn bộ xe buýt và xe taxi ở đây thành xe điện, với sự giúp đỡ của hãng xe BYD.
Không nằm ngoài xu hướng, các cơ quan quản lý giao thông và môi trường của nhiều quốc gia bắt đầu đặt ra các mốc thời gian dừng hoạt động cho xe buýt chạy bằng động cơ diesel, và công bố mục tiêu chuyển đổi sang các phương tiện không phát thải – chủ yếu thông qua việc điện khí hóa đội xe buýt.
Sự tăng trưởng của thị trường sẽ giúp mục tiêu này được thực hiện, và phần lớn sự tăng trưởng đó ra ở Trung Quốc, nơi chuỗi cung ứng và sản xuất xe buýt điện rất phát triển trong một thập kỷ qua. Cho đến năm 2019, 99% số xe buýt điện trên thế giới là ở Trung Quốc. Con số này tương đương với 421.000 phương tiện, chiếm 17% đội xe buýt của Trung Quốc.
Trong thập kỷ tới, doanh số xe buýt điện dự kiến tiếp tục tăng ở cả thị trường Trung Quốc và nước ngoài. Tuy nhiên tốc độ tăng trưởng ở Trung Quốc có thể chậm lại do thị trường bão hòa và chính phủ bắt đầu giảm các chương trình ưu đãi. Thay vào đó, sự tăng trưởng nhanh chóng sẽ đến từ các thị trường nơi chính phủ ở đó ưu tiên giảm phát thải khí nhà kính, đồng thời ưu đãi cho việc chuyển đổi từ xe chạy dầu diesel sang xe điện.
Lợi ích của xe buýt điện
Một trong những lý do thuận lợi nhất là vì xe buýt luôn di chuyển theo quãng đường định sẵn, đơn vị vận hành sẽ dễ dàng xác định quãng đường hoạt động và vị trí đặt trạm sạc sao cho hợp lý, qua đó gần như loại bỏ khả năng xe bị hết pin giữa đường.
Đối với các đơn vị vận hành, xe buýt điện có lợi thế về chi phí hoạt động nếu được quản lý đúng cách. Chi phí bảo trì đối với xe điện luôn thấp hơn xe sử dụng động cơ đốt trong, vì chúng có ít các bộ phận chuyển động hơn, và do đó ít có khả năng hỏng hóc hơn. Các đội xe cũng sẽ tiết kiệm được chi phí nhiên liệu sau khi chuyển sang sử dụng điện thay vì dầu diesel.
Xe buýt điện sẽ cải thiện mạnh mẽ chất lượng không khí của một thành phố, vì chúng không phát thải. Bất kỳ khí thải nào liên quan đến hoạt động của xe buýt điện đều có nguồn gốc từ nơi dòng điện được sản xuất, và nếu sử dụng năng lượng tái tạo, xe buýt điện sẽ chính thức có lượng phát thải bằng 0.
Rào cản khi triển khai xe buýt điện
Bất chấp những lợi ích của xe buýt điện kể trên, một số rào cản tiềm năng đang khiến các đơn vị vận tải hành khách công cộng cảm thấy lưỡng lự khi chuyển sang sử dụng xe buýt điện.
Đầu tiên đó là chi phí ban đầu cho phương tiện, giá của một chiếc xe buýt chạy điện cao hơn đáng kể so với xe buýt chạy động cơ diesel. Tuy nhiên sự chênh lệch này chủ yếu đến từ giá thành sản xuất bộ pin và những sự phát triển của công nghệ pin thời gian qua đang làm giá thành của pin rẻ hơn.
Thêm vào đó, các đơn vị vận hành cần quản lý chặt chẽ việc sạc pin cho xe buýt điện để giữ chi phí thấp. Tùy thuộc vào cách sử dụng và cơ sở hạ tầng cần thiết, chi phí sử dụng điện có thể lớn hơn do thời gian sạc và các bộ sạc sử dụng dòng điện công suất lớn. Thêm vào đó, nhiều xe buýt có thể phải thay hoàn toàn bộ pin giữa vòng đời của chúng, và chi phí này có thể khiến đơn vị vận hành e dè.
Cũng như các phương tiện chạy điện khác, xe buýt điện sẽ nhanh chóng hết pin nếu phải hoạt động trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt hoặc các địa hình không bằng phẳng.
Việc giảm phát thải liên quan đến hoạt động giao thông là ưu tiên toàn cầu, và điện khí hóa các phương tiện công cộng là cách hợp lý để đạt được mục tiêu đó. Các nhà phân tích cho rằng cũng giống như đối với phương tiện cá nhân, việc xe buýt chuyển từ động cơ diesel sang sử dụng điện chỉ còn là vấn đề thời gian. Bloomberg New Energy Finance dự đoán, xe buýt điện sẽ chiếm đến 60% tổng số xe buýt trên toàn thế giới vào năm 2040.
Tham khảo thông tin và đặt mua các dòng xe ô tô của VinFast như VinFast Lux A2.0, VinFast Lux SA2.0, VinFast President, VinFast Fadil và VinFast VF e34 hoặc gọi điện đến hotline 1900 232389 để được hướng dẫn chi tiết.
Nguồn: VinFast Công ty
